Gated Communities in de VS symbool van maatschappelijke kloof

Foto gemaakt door Martin Olsen voor Unsplash

Lama’s aaien in de petting zoo, kaviaar oppeuzelen in het exclusieve restaurant van de gelauwerde chef en uitwaaien op het eigen witte strand. Het kan allemaal in sommige van Amerika’s gated communities, afgesloten woongemeenschappen die bewaakt worden door privé-bewakers en waar bewoners de baas zijn. In gated communities betalen de bewoners voor de infrastructuur en dus bepalen ze ook wie er van de weg gebruik mogen maken. 

Mensen associëren het vaak met Amerika: immense McMansions achter grote stalen hekken. Aan de ene kant wordt het gezien als het ultieme symbool van (gekochte) vrijheid. Anderzijds is het ook frappant hoe vaak ik Amerikaanse vrienden hoor klagen over de waargenomen macht van de federale overheid, maar voldoen ze wel aan de honderden regels van het bestuur van de gated community. 

Fisher Island

Fisher Island in Florida is een exorbitante vorm van de gated community. Het ligt vlak buiten Miami in de zee. In de jaren twintig is het gekocht door filantroop William Vanderbilt. De steenrijke eigenaar van het privé-eiland van bijna negentig hectare zei tegen Vanderbilt: jouw jacht voor mijn eiland. En Vanderbilt stemde in. Je kunt in 2021 het eiland alleen bereiken per veerboot of privé-jacht. Er zijn zeventien tennisbanen een afgesloten strand en een golfbaan. Wie er wil wonen moet eerst lid worden van de Fisher Island Club, en dat kost jaarlijks $250,000.

De Gated Community is overigens niet iets typisch Amerikaans. Ze kwamen duizend jaar geleden al voor in China en ook in het hedendaagse Mexico bestonden ze al voordat de eerste Spaanse veroveraars landden, schrijft Michael Smith op het Wide Urban World Blog.

Het is moeilijk te achterhalen wat de trends zijn maar mijn gevoel zegt me dat er steeds meer Amerikanen een huis proberen te kopen in een gated community. De trend was tot voor kort stijgend en ik heb geen reden om te denken dat de trend is afgebogen. Iedere tien jaar worden er in de Verenigde Staten volkstellingen gehouden. En via die formele census is dus ook te zien hoe mensen wonen. In 2009 woonden zo'n elf miljoen mensen in gated communities een stijging ten opzichte van 2001 van ongeveer vier miljoen, schrijft Forbes.

Fisher Island. Foto gemaakt door Ussama Azam voor Unsplash

Gated Communities worden ook gezien als blanke bolwerken. Door de hoge huizenprijzen is een huis er vaak niet betaalbaar voor minderheden. De bewoners die er wonen hebben vaak dezelfde opvattingen en een aangeboren wantrouwen voor buitenstaanders. In 2012 werd de 17-jarige Trayvon Martin om het leven gebracht door een privé-bewaker die vond dat hij er verdacht uitzag. Martin was african-american en zijn vader woonde in de gated community. Na een rechtszaak werd de bewaker vrijgesproken en dat leidde in de VS tot grote protesten in het kader van Black Lives Matter. De afgesloten gemeenschappen worden gezien als het symbool van groeiende kloof tussen arm en rijk, blank en niet-blank. 

Voordelen

Waarom willen mensen toch zo graag in een afgesloten gemeenschap wonen? Tough Nickel zette het op een rijtje: er zitten voordelen aan het wonen in een gated community, bijvoorbeeld (het gevoel van) veiligheid, privacy, een gemeenschapsgevoel en allerlei vrijetijdsvoorzieningen (fitness, golfbaan, zwembad, etc.).

Toch is het niet alleen maar lofzang, schrijft Edward Blakely in de Washington Post. Inwoners klagen steen en been over het feit dat ze dubbele belasting moeten betalen, bijvoorbeeld voor privé-bewaking of lokale wegen. Daarnaast betalen ze natuurlijk de normale belastingen. En voor veel van de diensten zijn ze toch afhankelijk van plekken buiten de gemeenschap: privé-bewaking is niet hetzelfde als de politie, scholen en ziekenhuizen zitten buiten de hekken van de eigen woonplek.